Wat zijn de Pandora Papers?

De Pandora Papers: een grote stapel gelekte, vertrouwelijke documenten die belastingontduiking, anonieme transacties en veel witwaspraktijken aan het licht bracht. In dit artikel leest u alles over de Pandora Papers en de link met verscherpt cliëntenonderzoek.

Wat zijn de Pandora Papers?

De Pandora Papers is de naam van een grote verzameling vertrouwelijke, financiële documenten die begin oktober werd gelekt naar de pers. Het gaat om één van de grootste lekken, want liefst 11,9 miljoen documenten zijn hierbij betrokken. Wie de documenten heeft gelekt, is niet bekend. Wat er allemaal in staat wel.

Waar het vooral om gaat in de Pandora Papers? Verborgen rijkdom, belastingontduikers en heel veel geheime transacties. Bekende namen van huidige en voormalige wereldleiders doken op. Zoals Tony Blair, Vladimir Poetin en koning Abdullah van Jordanië. Maar zij zijn lang niet de enigen die verschijnen in de dossiers. Ook de namen van zangeres Shakira en ex-Beatles-drummer Ringo Starr staan in deze documenten. Uit Nederland viel de naam van demissionair minister van Financiën [VJ1] Wopke Hoekstra op.

Wopke Hoekstra in de Pandora Papers

Voordat hij minister van Financiën werd, investeerde Wopke Hoekstra zo’n € 26.500 in een ‘project voor Afrika’ van een vriend. Het bedrijf is gevestigd op de Britse Maagdeneilanden, bleek uit de Pandora Papers. Een eiland dat als belastingparadijs vaker terugkomt in de stapel gelekte documenten. Hier bestaat namelijk geen winstbelasting.

Het bedrijf ontweek deze belasting dus. Hoewel de actie zeer ongepast is, is het niet strafbaar om dit te doen. Hoekstra gaf aan niet op de hoogte te zijn van waar het geld heen ging. Hij heeft de € 5000,- aan winst, die de investering hem opleverde, uiteindelijk geschonken aan goede doelen. Hierna begon hij met ‘een schone lei’ aan zijn ministerschap.

Offshorebedrijven in belastingparadijzen
De Pandora Papers laten zien hoe enkele van de machtigste mensen ter wereld - waaronder meer dan 330 politici uit 90 landen - geheime offshorebedrijven gebruiken om hun rijkdom te verbergen. Een offshorebedrijf is een bedrijf dat buiten het land van oprichting actief is en daar geen belastingplicht heeft. Waarom je zo een offshore start? Vaak om dingen te verbergen. Minder belastingen betalen is het meest voorkomende motief om zo’n offshore op te zetten.

Voormalig premier van Groot-Brittannië, Tony Blair, is daar een voorbeeld van. Samen met zijn vrouw richtte hij een lege postbusvennootschap op in een belastingparadijs om belastingen te kunnen omzeilen, meldde BBC. Zo bespaarde het koppel € 364.000 bij de aankoop van een kantoor in Londen.

Witwasonderzoek

Naast belastingontwijking, onthullen de Pandora Papers ook veel witwaspraktijken. En zijn er ook veel geheime transacties blootgelegd. De documenten bevestigen dat veel financiële bedrijven niet Wwft-compliant zijn. Zo werken veel instellingen voor criminelen, zorgen ze dat gestolen geld verstopt kan worden, en kunnen politici er met hun toedoen geheime belangen op na houden. Precies dat moet de Wwft voorkomen.

Wat de gevolgen kunnen zijn van de Pandora Papers

In de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) worden de regels regelmatig aangescherpt. Een grote lek zoals de Pandora Papers motiveert verdere aanscherping. Bent u Wwft-compliant? Dan moet uw Wwft-beleid flexibel zijn en snel mee kunnen veranderen met de nieuwe vereisten. U moet iedere klant goed kennen met wie u werkt. En deze ook blijven volgen op verdachte transacties.

De Wwft heeft als doel het voorkomen en tegengaan van witwassen en financiële criminele activiteiten. En zorgen dat de financiële markt zo transparant mogelijk wordt. De Pandora Papers geven aan dat er nog veel werk aan de winkel is. Toch is de weg naar transparantie al ingezet. KYC en AML-checks dragen hier hun steentje al aan bij. Maar daar is nog ruimte voor verbetering. Zo moeten bedrijven bijvoorbeeld Politiek Prominente Personen beter in de gaten houden, zoals bijvoorbeeld Tony Blair. Deze groep heeft een hoog risicoprofiel.

Pandora Papers en AML

Financiële instellingen moeten altijd weten met wie ze samenwerken. Uit het grote aantal gelekte documenten in de Pandora Papers blijkt dat veel Wwft-plichtige bedrijven niet voldoende controleren op witwassen en andere criminele activiteiten. Soms bewust. Soms onbewust. In beide gevallen bent u strafrechtelijk aansprakelijk.

Bij te weinig controle kunnen witwassen en andere criminele activiteiten nooit worden stopgezet. Hoe dat anders kan? Door precies te weten wie de klant is. En deze ook te identificeren en verifiëren met verscherpt cliëntenonderzoek. Dat is het Customer Due Diligence (CDD)-proces. Een grondigere check naar de identiteit is een vereiste. Weet u wie de klant is? En is de verstrekte informatie ook geverifieerd? Dan kan met alle verkregen informatie een risicoprofiel worden geschetst. Zo kunt u de klant continu in de gaten houden. Bijvoorbeeld op verdachte transacties.

In de Pandora Papers doken veel namen van politici en artiesten op. Het betreft een groep personen die een verhoogd risicoprofiel heeft en dus geldt dat u hier ook een extra oogje in het zeil moet houden. Een persoon uit deze groep wordt een Political Exposed Person (PEP) genoemd. In het Nederlands gebruiken wij de term Politiek Prominent Persoon.

Veel PEP's hebben posities die kunnen worden misbruikt om illegale fondsen wit te wassen en ze meer vatbaar te maken voor corruptie of omkoping. Dat is de reden waarom bedrijven een verscherpt klantenonderzoek moeten doen als het gaat om PEP's. Om hun acties te controleren. Het digitale platform van SmartSearch kan u goed helpen om klanten met een verhoogd risicoprofiel goed in de gaten te blijven houden en klanten 24/7 te monitoren.

Met SmartSearch is er software beschikbaar die de klant identificeert en verifieert. Voor zowel nationale als internationale identiteiten. Maar u kunt ook binnen no-time zakelijke due diligence-rapporten opvragen. SmartSearch zorgt dat u alle informatie over uw klant heeft die nodig is om aan de regels te voldoen van de Wwft. Zo kunnen klanten die een hoog risico vormen extra in de gaten worden gehouden. En blijft u Wwft-compliant.

Wat als u de regels uit de Wwft negeert?

Wwft-compliant zijn is belangrijk. En uw klant kennen dus ook. Dat betekent dat u de klant identificeert, verifieert, weet wie de UBO is en deze continu in de gaten houdt. Doet u dit niet? Dan kan er een sanctie volgen. Dat kan een boete zijn, maar ook een gevangenisstraf.

U wordt verplicht uw klant doorlopend te volgen. Uw klanten handmatig volgen en controleren is een hele opgave. En tijdrovend. Gelukkig helpt AML-software daarbij.

SmartSearch en AML-software

SmartSearch is een AML-platform waarmee u uw controles op klanten automatiseert. Bij ongebruikelijke transacties krijgt u direct een melding. Vervolgens kunt u dit – indien nodig – controleren en doorgeven aan de FIU-Nederland. Zo blijft u compliant. De FIU-Nederland duikt vervolgens dieper in de situatie en bepaalt of er sprake is van witwassen of een andere financiële criminele activiteit.

SmartSearch heeft met de AML-software alles in huis om te voldoen aan de steeds strenger wordende regels van de Wwft. Denk maar eens aan KYC-checks, PEP-controles en continue monitoring van klanten op ongebruikelijke transacties. Zo werkt u minder foutgevoelig en blijft u makkelijker voldoen aan de regels van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme.

Meer weten? 

Meer weten over wat het AML-platform van SmartSearch voor u kunt betekenen? Vraag een vrijblijvende demo aan.