Strijd tegen witwassen: een blik op de toekomst

Het maximumbedrag voor contante betalingen moet omlaag om witwassen tegen te gaan. Dat vindt demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra. Niet alleen in Nederland, maar in de hele Europese Unie. Hij pleit voor € 5.000 als maximale bedrag voor contante betalingen in heel Europa. Maar dat is niet het enige wat mogelijk gaat veranderen. U leest het in onze blik op de toekomst van de strijd tegen witwassen in de EU.

Waarom wil Nederland een lager maximum bij betalingen op contant geld?

Hoekstra neemt samen met zijn collega’s uit België, Frankrijk, Spanje en Italië het voortouw in de strijd tegen witwassen in Europa. Hoewel landen en gebieden steeds vaker de handen ineenslaan tegen witwassen, verschillen witwaswetten vaak nog per land. Ook in de EU. Zo hebben criminelen nu nog vrij spel om te shoppen waar ze dat willen.

Een plafond voor contante betalingen in de hele EU

In Europa verschilt het maximumbedrag voor contante betalingen per land. In Nederland is dat op dit moment nog € 10.000. Sommige landen hebben strengere regels en hanteren een plafond van € 3.000 of soms zelfs € 1.000 per contante betaling. Het probleem? Meer landen hebben helemaal geen maximumbedrag voor contante betalingen. Feest voor criminelen om hun zwarte geld daar uit te geven. Bijvoorbeeld aan auto’s, dure sieraden en andere luxeproducten.

Een doorn in het oog

De wisselende wetgeving van Anti Money Laundering per EU-land is Hoekstra een doorn in het oog. Daarom heeft hij in een brief aan de Tweede Kamer voorgesteld het maximumbedrag voor contante betalingen te halveren naar € 5.000. Samen met de ministers van Financiën van België, Spanje, Frankrijk en Italië wil hij dat dit de nieuwe Europese norm wordt. Met als toevoeging daaraan dat landen altijd een lager maximum mogen hanteren. Het doel? Het criminelen lastiger maken om bijvoorbeeld drugsgeld wit te wassen.

Wat betekent het verlagen van het maximumbedrag?

Een lager maximumbedrag houdt in dat meer financiële transacties een duidelijke herkomst moeten hebben. Op die manier kunnen financiële instellingen zien waar het geld vandaan komt. En kunnen ze een Wwft-melding doen als de transactie ongebruikelijk is. Dit betekent dat er op meer transacties controle is. Dat maakt het weer lastiger om zwart geld toe te voegen aan het financiële systeem met als doel dit wit te wassen.

Is het einde van het € 500 biljet eerder in zicht?

Niet alleen een lager maximumbedrag voor contante betalingen moet daarbij helpen. Hoekstra wil het biljet van € 500 versneld uit de roulatie halen. Daar zijn er nu nogal wat van. Naar schatting zijn er op dit moment nog 400 miljoen van in omloop. Die worden vooral gebruikt door criminelen en voor terroristische doeleinden. Het drukken van nieuwe € 500 biljetten is al sinds 2016 gestopt.

Het doel: een EU-toezichthouder voor witwassen

Het maximumbedrag voor contante betalingen moet omlaag. En het € 500 biljet moet sneller uit de roulatie. Het zijn twee wensen uit de koker van Hoekstra. Ook op Europees niveau wordt druk gekeken naar het verscherpen van antiwitwaswetgeving.

Eerder dit jaar werd daarvoor een plan gepresenteerd door de Europese Commissie. Die stelt voor een onafhankelijke Europese toezichthouder voor witwassen in het leven te roepen: de Anti Money Laundering Authority (AMLA). Dit agentschap moet boven de nationale toezichthouders komen, zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in Nederland. Hoekstra juicht dit plan toe.

“Ik ben blij dat de Commissie voorstellen doet om het witwassen van geld en financieren van terrorisme beter aan te pakken”, zegt hij. “Deze problemen zijn zo groot, ingrijpend en internationaal dat ze vragen om een grensoverschrijdende aanpak.”

De werkzaamheden van AMLA in het kort

De AMLA moet een toezichthouder op EU-niveau worden die toezicht houdt op de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. Ook moet het de samenwerking tussen de financiële inlichtingeneenheden van lidstaten versterken. In het kort zijn er vier werkzaamheden die de AMLA op zich moet gaan nemen:

• Een geïntegreerd systeem van toezicht in de Europese Unie realiseren. Dit op basis van gemeenschappelijke toezichtmethoden en gedeelde strenge toezichtnormen.

• De AMLA moet rechtstreeks toezicht houden op een paar van de financiële instellingen die het meeste risico lopen, die in meerdere EU-landen actief zijn of onmiddellijk actie vereisen om risico’s aan te pakken.

• De AMLA moet nationale toezichthouders controleren en coördineren.

• De AMLA moet de samenwerking tussen nationale financiële inlichtingsdiensten ondersteunen. Ook moet het de gezamenlijke analyses tussen de verschillende eenheden makkelijker maken, zodat grensoverschrijdende illegale financiële stromen sneller worden opgespoord.

Het doel is dat de AMLA in 2024 actief is. Eerst moeten het Europees Parlement en Europese Raad nog wel akkoord gaan met het voorstel van de Europese Commissie.

Altijd compliant aan nieuwe antiwitwaswetgeving

U heeft het kunnen lezen: de antiwitwaswetgeving blijft veranderen. Dit betekent dat het compliant blijven aan de Wwft ook andere eisen krijgt. De AML-software van SmartSearch helpt u compliant te blijven aan de Wwft. Vraag vrijblijvend een demonstratie aan om te zien hoe makkelijk het programma werkt en hoeveel werk het uw personeel uit handen neemt.